
Huizen van baksteen verschijnen sinds 1200 in het Groninger land. Deze steenhuizen kun je in twee groepen verdelen. De steenhuizen die bedoeld waren voor de verdediging en pas later een woonfunctie kregen, zoals de Schierstins in Veenwouden (Friesland). Daarnaast de steenhuizen die vanaf het begin een woonfunctie hadden zoals de weem (pastorie) van Eexta of die van Warffum. Het Groninger Borgenpad gaat langs beide wemen en langs de door de schilder Helmantel herbouwde weem van Westeremden.
De weem van Warffum vertoont overeenkomsten met de weem van Eexta . Beide wemen zijn in dezelfde tijd gebouwd (1250/1300) en lijken qua bouwwijze en indeling op elkaar.
De weem in Warffum is nooit omgracht geweest en ook de lage plaatsing van vensters in het oude steenhuis maakt dat het gebouw niet verdedigbaar was. Daar staat tegenover dat de muren fors zijn (begane grond 90 cm dik) en er vensters zijn gevonden uitgerust met traliewerk. Ongenode bezoekers konden dus wel even buiten gehouden worden.
In de grote zaal werd onder de plavuizen een lemen vloer aangetroffen met daarin een drietal brandgaten. Daaronder lag zelfs nog een oudere vloer, ditmaal met één brandplaats. Een bewijs dat in de eerste fase van de steenhuizen open vuur werd gebruikt en dat rookkanalen pas later werden geïntroduceerd. De ruimte zal rokerig en donker zijn geweest. Een verbouwing rond 1500 leidde tot een wijziging van de korenzolder boven de grote zaal in woonruimte. Men maakte toen ook een schouw op de begane grond en eerste verdieping. Men kapte In rookkanalen in de muren.
In het boek “Pastorie te Warffum, middeleeuws steenhuis onthuld” vertelt bewoner Mijnard Scheers zijn verhaal over de weem. Na veertig jaar werk is er veel ontdekt, gerestaureerd en gedocumenteerd. Bijzonder is de grote zaal, het hart van het middeleeuw steenhuis. Nergens anders in Groningen kun je iets soortgelijks zien. Op afspraak verzorgen de bewoners een rondleiding voor groepen.
