Wigboldus van Ewsum uit Middelstum is een ondernemend man. Vanaf 1508 verwerft hij veengronden in de streek Vredewold bij het dorp Midwolde met de bedoeling het veen af te laten steken en als turf te verkopen. Turf is dan de belangrijkste brandstof. Hij bouwt een huis, met rondom een binnen- en een buitengracht, het Nyen Oord. Zijn vrouw Beetke van Rasquert gaat daar permanent wonen na de dood van Wigboldus. Zo ontstaat de borg Nienoord.
In 1531 verwerft Beetke het erfelijk grietmanschap in Vredewold. Oorspronkelijk is dat een functie waarvoor jaarlijks iemand werd gekozen. Bij wetsovertredingen kan de grietman hoge boetes opleggen die hij ook zelf int. Daarmee oefent de grietman een grote invloed uit in Vredewold.
De van Ewsums bezitten, net als veel andere Groningse jonkers, ook een huis in de stad Groningen. Daar verblijft men in de winter. Naast woonplaats is de stad Groningen tegelijkertijd een machtige politieke tegenstander van de Groningse jonkers. Waar de jonkers hun macht willen uitbreiden, vinden ze steevast de stad op hun pad.
De laatste van Ewsum op Nienoord is Anna van Ewsum. Zij laat in de kerk van Midwolde een groot monument plaatsen, gemaakt door de beroemde beeldhouwer Rombout Verhulst, voor haar overleden man Georg Wilhelm (zie ook kerk Midwolde).
De borg wordt afgebroken en daarvoor in de plaats komt een landhuis (1884), alleen de zandstenen poort bij de ingang van het borgterrein herinnert nog aan de glorie tijden van de borg. Op de verdieping van Nienoord kan men schilderingen van Herman Collenius bewonderen. De afbeeldingen hebben vroeger de danszaal versierd. De spijkergaten in de panelen illustreren de lotgevallen van de panelen die ooit uit de danszaal zijn verwijderd en zijn gebruikt als afscheiding in het koetshuis. Gelukkig zijn ze herontdekt en kunnen we ze nog bewonderen.
Nienoord kent mooie en trieste verhalen. Op de website “Verhalen van Groningen” kan men lezen over de dolle jonker van Nienoord en over het dramatisch einde van het gezin Panhuys die op een mistige avond te water raakt en verdrinkt waardoor er een einde komt aan de bewoning van Nienoord (1907).
detail toegangspoort